Kadim Antakya’nın en ünlü hanlarından, çarşılarından biri olan, bir zamanların Buğday Pazarı, günümüzün ünlü Kuyumcular Çarşısı’nda tahliye işlemi tüm hızıyla devam ediyor. Kuyumcu esnafı şimdi Hatay Valiliğinin 6 ay içerisinde tasarladığı çalışmaları merak ediyor.

Konuya ilişkin görüşlerini aldığımız Antakya Kuyumcular Odası Başkanı Nebil Hurigil, yaklaşık 65 yıldır kuyumcular tarafından kullanılan çarşının, 6 Şubat 2023 depremleriyle hasar gördüğünü ifade ederken, “Bin bir anıyı barındıran, ata baba mesleğini sürdürdüğümüz, halk diliyle ekmek teknemizin bulunduğu Kuyumcular Çarşımız, 1860 yıllarında yapılmış bir han. Geçmişte ticaret yapanların develerini bağladığı, getirdiği malları güvenli bir yerde emanete bıraktığı yer.”

65 YILDIR KUYUMCULAR ÇARŞISI

“Zamanla Buğday çarşısı olmuş. Yaklaşık 65 yıldır aralıksız olarak kuyumcular çarşısı olarak kullanılıyor. Yüzyılın afeti ile sadece çarşımızı değil, yakınlarımızı, esnafımızı ve kentimizi kaybettik. Devletimizin yeniden ihya ve inşa noktasında bir çalışma başlatıldı. Çarşı yıkılıp, yeniden mi inşa edilecek yoksa restorasyon mu yapılacak bilmiyorum ama 6 ay içerisinde esnafımıza yeni bir çarşı teslim edileceği söylendi. Bu konuda samimi duygularla bizi bilgilendiren Valimiz Sayın Mustafa Masatlı ve Vali Yardımcılarımıza esnafım adına teşekkür ediyorum” dedi.

ÇARŞININ MÜLKİYETİ ŞEHZADELERİN ELİNE GEÇİYOR

Yapımı 1860 yıllarına tarihlenen günümüzün Kuyumcular Çarşısı, İpek Yolu üzerinde ticaret yapanların uğrak yeri. Develerini ve mallarını güvenle bırakacakları, hatta dinlenebilecekleri bir alan. Ortasında kuyusu bulunan, sessiz sakin bir han. 1910-15 yıllarında kentin can damarı olarak çarşı, temel besin kaynağı olan buğdayın satıldığı bir çarşı. Şu günlerde gerektikçe marketten alınan bir kilo buğday, o dönemde neredeyse her hane erzağını hazırlamak için 100 kilo buğday alıyordu. Daha sonra ünlü olan çarşıyı, merhum Kemal Şeyhoğlu’nun dedesi, babası satın alıyor. Böylelikle çarşının mülkiyeti ‘şehzade’lerin eline geçiyor.

YAŞANAN ANILARDA HAFIZALARDA

Kuyumcuların çarşıda faaliyet göstermesi 1940-45 yıllarına dayanır. Antakya Kuyumcular Odası Başkanı Nebil Hurigil’in de söylediği gibi “O yıllarda Antakya’da en fazla 10 kuyumcu vardı. Kuyumcular arasında bakkal, kemer işi yapan, iplik satanlar da vardı. Bu yaklaşık 15 yıl böyle devam etmiş. 1960’lı yıllarda çarşının tamamı kuyumcu oldu. Yani anlayacağınız Kuyumcular çarşısı, 65 yıldır tek bir sektörün elinde. Altın ve gümüş işlemeciliği ve satışı bu çarşıda gerçekleşmiş. Buradaki esnafın tümünün çocukları anıları bu çarşıda” derken, yaşanan bazı anılar da hafızalarda.

3 MİLYON LİRAYA MÜLK SAHİBİ OLMUŞLAR

Anılar içerisinde kiracıların nasıl mülk sahibi oldukları da var elbette. Başkan Hurigil’in anlattığına göre; 1983 yılında mülk sahipleri, mülklerini satacaklarını, ancak bu işlemi yaparken, özellikle 30-40 yıldır sorun yaşamadığı kiracıları tercih ettiğine ilişkin haber göndermiş. Tüm mülk sahipleri tarafından takdirle karşılanan bu gelişme, yılların kiracıları -o dönemin parasıyla 3 milyon liraya- mülk sahibi olmuşlar.

Gerek geçici prefabrik işyerleri olsun gerekse kuyumcular çarşısı yerinde yapılacak çalışmalar olsun her konuda esnafa yakın davranan Hatay Valisi Mustafa Masatlı’yı teşekkür eden Başkan Hurigil, “Tek derdimiz, sevdalı olan bu kutsal kenti, yeniden yaşanabilir duruma getirmek. Birlikte yaşam kültürümüze yeniden kavuşmaktır” dedi.