DERİN VEN TROMBOZUNUN 10 BELİRTİSİ

DVT, son yıllarda giderek artan oranda gözlenmeye başlandı. Bunun farklı nedenlerinin olduğunu düşünüyorum, bununla ilgili farklı bir yazı yazmayı da planlıyorum bu arada. Ancak, burada size DVT’nin kendisinden çok, karşımıza nasıl çıktığından, belirtilerinden bahsetmek istiyorum.

DVT’nin belirtilerini sıralamadan önce, akılda tutulmasını da sağlamak için, size DVT ile ilgili kısa bilgi vermek istiyorum.

DERİN VEN TROMBOZU (DVT) NEDİR?

Derin Ven Trombozu (DVT), toplardamar içerisinde (özellikle bacak, baldır ve kalça içerisinde bulunan) kanın pıhtılaşması ve kan akımının durması ile karakterize bir durumdur. Çoğu zaman, DVT oluştuğunda herhangi bir belirtiye neden olmaz.

Tipik bir belirtisi de mevcut değildir. Ancak, toplardamar içerisinde oluşan kan pıhtısının büyüklüğüne, toplardamarı tıkama derecesine bağlı olarak ağrı, şişme gözlenebilir.

Eğer, oluşan kan pıhtısı yeni oluşmuş ve daha küçük parçalara ayrılmışsa, oluşan küçük pıhtı parçaları toplardamar kan akımı ile daha uzak bölgelere, mesela akciğer, taşınabilir. Bunun sonucunda, aniden ortaya çıkan göğüs ağrısı veya ciddi nefes darlığı gelişir.

Farklı bölgelerde, farklı belirtilere neden olabilen bir durumdur DVT ve akciğer embolisi (pulmoner emboli). Evet, şimdi başladığım yere, DVT’nin 10 belirtisine döneyim. İşte, maddeler halinde, DVT’nin 10 belirtisi;

BACAK AĞRISI

Toplardamar içerisinde oluşan kan pıhtısının büyüklüğüne bağlı olarak, özellikle bacakta baldır bölgesinde başlayan, ayak bileği hareketleri ile şiddetlenen bir ağrı DVT için nerede ise tipiktir.

DVT’de oluşan bacak ağrısı özellikle ayakta durduğunuzda, merdiven çıktığınızda veya yürürken şiddetlenir. Bunun nedeni, bahsettiğim tüm durumlar, bacağınızda toplardamar kan akımını doğrudan arttırmaktadır.

DVt nedeniyle, kan pıhtısı ile tıkanmış toplardamar içerisinde biriken kan; bacakta doğrudan ağrıya neden olur.

BACAKTA ŞİŞME

Yukarıda bahsettiğim gibi, toplardamar içerisinde kan akımının yavaşlaması veya tam olarak kesilmesi (toplardamar tıkanması) durumunda, bacak bölgesinde, ayak bileği çevresinde şişme gözlenir.

Bu şişme durumu, toplardamar kan pıhtısının boyutu ve DVT’den etkilenen toplardamarın boyutu ile doğrudan ilişkilidir.

CİLTTE SICAKLIK ARTIŞI

Vücudumuz inanılmaz bir sistemler topluluğudur aslında. DVT, toplardamar içerisinde oluşan kan pıhtılaşmasının oluştuğu saniyeden başlayarak, farklı sistemleri etkiler. Bu sistemlerin başında immunolojik ve hematolojik (bağışıklık ve kan sistemi) sistemler yer alır.

Kan pıhtısının oluşumu bir uyarı niteliğindedir, inflammatuar yanıta neden olur. Bunun sonucunda da kan pıhtılaşmasının olduğu bölgede bölgesel bir ısı artışı oluşur.

Isı artışının bir diğer sebebi de, toplardamar içerisinde biriken kanın kendisidir. Tüm bu olaylar, bölgesel olarak farkındalık yaratıp, aslında vücudumuzun onarım mekanizmalarını aktive etmeyi amaçlamaktadır.

Gerek inflammatuar ve gerekse de doğrudan toplardamar içerisinde göllenen (biriken) kan nedeniyle, zaman içerisinde bacağınızda bir ağırlık hissi veya başka bir deyişle yorgunluk ortaya çıkar.

Hastalarım bu durumun gün sonunda daha belirgin olduğunu, durup dinlenmek zorunda olduklarını ifade ederler. Toplardamar içerisinde oluşan kan pıhtısının boyutu ile doğrudan ilişkili olan bu durum, bacak veya bacakların yukarı kaldırılması ile kolaylıkla azalmaktadır.

CİLTTE RENK DEĞİŞİMİ

DVT sonucunda, bozulmuş olan toplardamar kan akımı, cilt (deri) dolaşımını da etkilemektedir. Özellikle, gerginliğin ve ödemin fazla olduğu bölgelerde ciltte renk değişimi (alacalı-bulacalı) belirgindir.

Bu durum, kılcal seviyedeki damarlar içerisinde kan dolaşımının bozulduğunun göstergesi olup, DVT’nin ciddiyeti konusunda fikir vermektedir.

ŞİŞMİŞ VE BELİRGİNLEŞMİŞ TOPLARDAMARLAR

Özellikle, bacaklarda yüzeysel toplardamarlarda DVT sonucunda kan dolaşımı bozulmaktadır. Bozulan kan dolaşımı sonucunda yüzeysel olan bu damarlar daha belirgin ve dışarıdan kolaylıkla görülebilir hale gelirler. Eğer bu duruma enfeksiyon eşlik ederse, dokunmakla hassasiyet gelişebilir.

KURU VEYA KANLI ÖKSÜRÜK

DVT ile yakın ilişkili olan bir durum olan akciğer embolisi (pulmoner emboli, akciğere pıhtı atması) durumunda karşımıza çıkan bir durumdur kuru veya kanlı öksürük.

Toplardamar içerisinde oluşan kan pıhtısının, parçalara ayrılması ve yine toplardamar yolu ile akciğer kan dolaşımına kadar gelmesi ile karakterize bir durumdur.

Kan akımı ile sürüklenen kan pıhtısı boyutuna bağlı olarak, akciğer kan akımını tam veya tama yakın tıkar. Bunun sonucunda, hava ile açılıp kapanan, ancak kan dolaşımı olmayan bölge veya bölgeler oluşur.

Bu bölge veya bölgelerin alan büyüklüğü ile orantılı şekilde kuru veya kanlı öksürük gözlenir. Bu durum, akciğer embolisi (pulmoner emboli, akciğer pıhtısı) için oldukça tipiktir.

GÖĞÜS AĞRISI

DVT’ye bağlı veya doğrudan oluşan akciğer embolisi (pulmoner emboli, akciğer pıhtısı) durumunda ortaya çıkan bir durumdur göğüs ağrısı. Sıklıkla, nefes alıp vermekle doğrudan ilişkilidir.

Kan dolaşımının olmadığı akciğer bölümünün göğüs duvarına olan teması sırasında ortaya çıkmaktadır. Akciğer embolisi için tipik sayılabilecek bir durumdur. Ancak, diğer durum ve hastalıklardan ayırıcı tanısının yapılması gerekmektedir.

ÇARPINTI, KALP HIZINDA ARTIŞ

Akciğer embolisi durumunda, ortaya çıkan çarpıntı ve kalp hızında artış, bir uyarı niteliğinde olmalıdır. Bu durum, kalp yetmezliği (sağ) gelişiminden önceki bir durumdur.

Akciğer dolaşımını bozan kan pıhtısı doğrudan, kalbin çalışma ve pompalama düzenini bozmaktadır. Erken tedavi edilmediğinde, oldukça ciddi sonuçlara neden olmaktadır.

BAŞ DÖNMESİ, HALSİZLİK

DVt sonucu oluşan kan pıhtısının akciğer kan dolaşımını tam veya tama yakın şekilde bloke etmesi durumunda ortaya çıkar. Normal olarak, vücudumuzda birbirinden bağımsız, eş zamanlı çalışan iki dolaşım sistemi mevcuttur.

Bunlardan birisi akciğer kan dolaşımı, diğeri ise sistemik kan dolaşımıdır. Akciğer kan dolaşımının toplardamar kan pıhtısı nedeniyle kesintiye uğraması, doğrudan sistemik kan dolaşımını da etkilemektedir.

Sistemik kan dolaşımının etkilendiği durumda ise baş dönmesi, halsizlik gözlenmektedir.