Ses kısıklığı; sesin zayıflaması, çatallanması veya değişmesi durumudur. Bu durum birçok farklı sağlık sorununun belirtisi olabilir. Ses kısıklığı; ses tellerinin iltihaplanması, tahriş olması veya başka bir şekilde zarar görmesi sonucu ortaya çıkar.
Ses kısıklığı genellikle geçici bir sorundur. Ancak bu sorun bazı durumlarda altta yatan ciddi sağlık problemlerine işaret eder.
LARENJİT
Larenjit, ses tellerinin bulunduğu larenksin (gırtlak) iltihaplanmasıdır. Bu durum çoğu zaman viral enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkar ve ses kısıklığına neden olur.
Larenjit, soğuk algınlığı veya grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının bir komplikasyonu olabilir.
Larenjit belirtileri arasında; boğaz ağrısı, kuru öksürük ve yutma güçlüğü yer alır. Larenjit genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer.
SES TELİ NODÜLLERİ VE POLİPLERİ
Ses teli nodülleri ve polipleri, ses telleri üzerinde oluşan iyi huylu büyümelerdir.
Genellikle sesin aşırı kullanımı veya kötü kullanımı sonucu oluşur.
Bu durum şarkıcılar, öğretmenler ve sesini yoğun bir şekilde kullanan diğer meslek gruplarında daha yaygındır.
Bu büyümeler ses tellerinin düzgün bir şekilde titreşmesini engelleyerek ses kısıklığına neden olur.
REFLÜ HASTALIĞI
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD), mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
Mide asidi, ses tellerini tahriş ederek ses kısıklığına neden olur. Reflü hastalığı ayrıca boğazda yanma, mide ekşimesi ve kronik öksürük gibi belirtilerle de kendini gösterir.
Reflü tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri, diyet düzenlemeleri ve gerektiğinde ilaç kullanımı önerilir.
ALERJİK RİNİT
Alerjik rinit, burun mukozasının alerjenlere (polen, toz, hayvan tüyü gibi) karşı aşırı tepki vermesi sonucu iltihaplanmasıdır.
Bu durum; burun tıkanıklığı, burun akıntısı, hapşırma ve gözlerde kaşıntı gibi belirtilerle birlikte ses kısıklığına da neden olur.
TİROİD HASTALIKLARI
Tiroid bezi hastalıkları özellikle hipotiroidizm, ses kısıklığına neden olur.
Hipotiroidizm, tiroid bezinin yeterli miktarda hormon üretmemesi durumudur.
Bu durum, ses tellerinde ödem ve kalınlaşmaya yol açarak ses kısıklığına neden olur.
Hipotiroidizmin diğer belirtileri arasında; yorgunluk, kilo alımı, soğuk intoleransı ve depresyon bulunur. Tedavi genellikle tiroid hormon replasmanı ile yapılır.
SİGARA KULLANIMI
Sigara dumanı, ses tellerini tahriş ederek ses kısıklığına yol açar.
Uzun süreli sigara kullanımı, ses tellerinde kalıcı hasara ve ciddi sağlık sorunlarına neden olur.
Kronik bronşit ve akciğer kanseri gibi hastalıklar da ses kısıklığına yol açar.
Sigara kullanımının bırakılması, ses kısıklığı ve diğer sağlık sorunlarının önlenmesinde önemli bir adımdır.
NÖROLOJİK HASTALIKLAR
Nörolojik hastalıklar, ses tellerinin kontrolünü etkileyerek ses kısıklığına neden olan bir diğer durumdur.
Parkinson hastalığı, multipl skleroz (MS) ve amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi hastalıklar, ses tellerinin düzgün çalışmasını engeller.
Bu durumlarda ses kısıklığına ek olarak konuşma zorluğu, kas zayıflığı ve koordinasyon problemleri de görülür.
TÜMÖRLER
Ses telleri veya gırtlak bölgesindeki tümörler, ses kısıklığına neden olur. Bu tümörler, iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Ses kısıklığı, tümörlerin ses tellerine baskı yapması veya ses tellerinin hareketini kısıtlaması sonucu ortaya çıkar.
Erken teşhis ve tedavi, tümörlerin başarılı bir şekilde tedavi edilmesinde kritik öneme sahiptir.
PSİKOJENİK SES BOZUKLUKLARI
Bazı durumlarda, ses kısıklığı psikolojik faktörlerden kaynaklanıyor olabilir.
Stres, anksiyete ve depresyon gibi duygusal durumlar, ses tellerinin normal fonksiyonunu etkileyerek ses kısıklığına neden olur.
Eğer ses kısıklığı uzun süre devam ederse veya ses kısıklığına ciddi belirtiler eşlik ediyorsa bir doktora başvurmak önemlidir.