Kişilerde ahlak değilse mevcut
Sultan olsalar da, paha etmezler
Ahlakla müşerref olmazsa vücut
"İnsan olma" erdemine yetmezler
Ahlak taşımayı yükten sayanlar
En güzel olsalar, ne değeri var
Kişiler ahlakla görür itibar
Ahlaksız güzele ayna tutmazlar
Bir şeyin, her şeyi güzel ahlaktır
Ahlak, gülden güzel, sütten de aktır
Ahlak adalettir, hukuktur, haktır
Adi taşı mücevhere katmazlar
"Ahlak, ahmak işi" demiş olanla
Kimse yola gitmez, ahlaksız canla
Erdemsiz, edepsiz kalmış insanla
Meclis olup oturmazlar, kalkmazlar
Ali Dal 22.08.2023 Elbistan
Sevgili okurlarım,
Matematiğin babası sayılan Müslüman bilgin Harezmi; dünya nüfusunun kelle sayısına göre değil, gerçek manada, yani tüm vasıflarıyla birlikte "insan" olmayı ve "insan" kalmayı başaranların sayısına göre hesaplanması gerektiğine vurgu yapmakta...
Harezmi'nin "ahlak ve insan" hesabına göre,
Barut ve kan kokan dünyada; sevgiyi, barışı, hakça paylaşımı ve yaşatmayı ilke edinenlerin, yani değeri "1" olan "ahlak" la "insan" kalmayı başaranların toplamı; dünyanın "insan" nüfusuna tekabül etmekte...
Sevgili okurlarım,
Manevi ve fiziksel manada alabildiğine kirletilmiş dünyada, değeri =1 olan ahlakın,
dünyada ve toplum yaşamında ne hallere düşürüldüğünü, hep birlikte ibretle ve hayretle izlemekle kalmıyor, zaman zaman da kendimizi aklama ihtiyacı hissetmekteyiz..!
Bana göre, bu akla çabası, nafile ve faydasız yaklaşımlardan başka şey değildir..!
*
Ahlaka, en kısa tanımıyla, "insanın huylarının ve özelliklerinin bütünüdür." diyebiliriz. İşte bu "ahlak" dediğimiz huy ve özelliklerinin etkisiyle iyi ya da kötü davranışlar gösterebilir. Ahlaklı olmak insanın doğru, güzel ve iyi davranışlarda bulunması yanında yanlış, çirkin ve kötü davranışlardan da uzak durma halidir.
Felsefenin bir kolu olan ahlakı, bir başka açıdan tanımlayacak olursak; "konusu iyi ve kötü kavramları hakkındaki kıymet hükümleridir." diyebiliriz.
Ahlak, ayna zamanda; insanın doğuştan getirdiği ve kendini başkalarından ayıran bireysel özelliklerinin bütünlüğüyle, insanı güzel ahlak sahibi kılmaktır.
"Ahlak ya da sağtöre", dediğimiz bu kavram en dar anlamıyla, neyin doğru veya yanlış sayıldığı veya sayılması gerektiği ile ilgilenir. Terim, genellikle kültürel, dinî, dünyevi ve felsefi topluluklar tarafından, insanların öznel olarak çeşitli davranışlarının yanlışlığını veya doğruluğunu belirleyen bir yargı ve ilkeler sistemidir.
*
Sevgili okurlarım,
Matematiğin babası sayılan Müslüman bilgin Harezmi'ye; "İNSAN NEDİR?" diye sormuşlar.
Harezmi'in cevabı şöyle olmuş:
"İnsan güzel ahlaklı ise = 1 eder.
Yakışıklı ise buna bir sıfır ekleyin = 10 eder.
Varlıklı ise bir sıfır daha ekleyin = 100 eder.
Soylu ve nesep sahibi ise,
buna bir sıfır daha ekleyin = 1000 eder.
Fakat" ahlak" olan 1 giderse, Geriye değeri olmayan sıfırlar kalır... İnsanın kıymeti gider."
*
Sevgili okurlarım,
Güzel ahlakın emsalsizi olan
Allah Resûlü," AHLAK"la ilgili olarak, bakınız neler buyurmakta:
* “Sizin imanca en güzeliniz, ahlakça en güzel olanınızdır.”
* “Müminlerin iman yönünden en faziletlisi, ahlakça en iyi olanıdır.” ...
* “İmanı en kuvvetli kişi, ahlakı en güzel ve hanımına en yumuşak olandır.
* “Şu altı şeyi yapanın Cennete girmesine kefilim: Konuşunca doğru söyleyen, verdiği sözü yerine getiren, emanete riayet eden, namusunu koruyan, gözlerini haramdan sakınan, ellerini kötülükten çeken.”
*
Harezmi'nin, "AHLAK VE İNSAN" tanımını çok önceleri tebliğ eden "Allah Resûlü," Hz. Peygamber’imizin, "AHLAK VE İNSAN" ile ilgili hadislerini özetle ifade edecek olursak;
"EŞREF-İ MAHLUK" olarak tanımlanan insandan, ahlakın eksikliği, o insanın "hiçliğini" gösterir..!
Sevgili okurlarım,
Nitekim İslam Dini'nin kendisiyle gönderildiği son Peygamber Hz. Muhammed (asm) Efendimizin en önemli özelliği ise, ahlakıdır. Bir ayette Hz. Peygamberimiz için şöyle buyrulur::
1) “Sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin.”
2) Sevgili Peygamberimiz de bir hadisinde bu hususu şöyle ifade etmektedir: “Ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim”
3) Peygamberimizin ahlâkı ve yaşayışına dair bir başka tanım: "O’nun ahlakı Kur’an’dan ibaret idi.”
4) Ayet-i kerimede şöyle buyurmaktadır:
“Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara yardım etmeyi emreder; hayasızlığı, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor.”
5)."İyilik yapmak, İyi Davranmak ve Güzel Söz Söylemek esastır.
6) "Şüphesiz, Allah kibirlenen ve övünen kimseleri sevmez.
7) Güzel söz söylemek ve bağışlamak, arkasından incitmemek sadakadan daha iyidir.”
Sevgili okurlarım.
Bilhassa da İslam alimlerinin "güzel ahlakla" ilgili ortak düşüncelerinden bazılarını hatırlatarak, "güzel ahlak"ın, toplumdaki hırpalanmışlığına birlikte dikkat çekelim:
* “Her binanın bir temeli vardır. İslâmın temeli de güzel ahlâktır.”
* “Kötü ahlâk, öyle bir fenalıktır ki, onunla yapılan birçok iyilikler fayda vermez. Güzel ahlâk, öyle bir iyiliktir ki, onunla yapılan günahlar affa uğrar.”
* “Yükselen bütün insanlar ancak güzel ahlâkları sayesinde yükselmişlerdir.”
* “Güzel ahlâk güler yüzlülük, cömertlik ve kimseyi üzmemek demektir.”
* “Güzel ahlâk, genişlikte ve darlıkta insanları râzı etmeye çalışmak demektir.”
* “Güzel ahlâk, kimseyle çekişmemek ve kimseyi çekiştirmemektir.”
* “Güzel ahlâk, kimseye eziyet vermemek ve meşakkatlere katlanmaktır.”
* “Güzel ahlâk, Allah'tan râzı olmak demektir. Yani hayrın ve şerrin Allah'tan geldiğini bilmek, nimetlere şükür, belâlara sabretmektir.”
* “Güzel ahlâkın en azı, meşakkatlara göğüs germek, yaptığı iyiliklerden karşılık beklememek, bütün insanlara karşı şefkatli olmaktır.”
* “Güzel ahlâk, haramlardan kaçıp helâlı aramak, diğer insanlarla olduğu gibi, aile efradıyla da iyi geçinip, onların mâişetlerini temin etmektir.”
* “Güzel ahlâk, Yaratan'ı düşünerek, yaratılanları hoş görmek, onların ezalarına sabretmektir.”
Son nokta:
EĞER , GÜZEL AHLAKTAN YOKSUN BİRİNDEN VEYA BİR YERDEN ÖDÜL ALMAYI KABUL EDİYORSAN, AHLAKSIZLIĞI AHLAK YAPANLARDAN BİRİ DE SENSİN..!
